WERELDMUZIEK

Wereldmuziek is sinds de jaren tachtig de verzamelterm voor volksmuziek (ook wel traditionele muziek), niet-westerse klassieke muziek en niet-westerse popmuziek. Wereldmuziek beslaat als zodanig een uitzonderlijk breed gebied aan muziekgenres, die niet per se iets met elkaar te maken hebben. Als het er op aankomt zijn de exacte grenzen van waar westerse muziek ophoudt en niet-westerse begint moeilijk te trekken en zelden puur geografisch.

Volksmuziek betreft liederen en wijsjes die tot de folklore van een cultuur behoren (doorgaans inclusief de instrumenten waarop ze worden gespeeld). Het is muziek uit de oudheid, die voldoet aan culturele stereotypering. De Fransman heeft een snor, eet stokbrood en bespeelt het accordeon, Nederlanders eten kaas, dragen klompen en zingen vissersliederen. Net zoals men bepaalde historische ijkpunten uit de cultuurgeschiedenis wenst te behouden (kunst, gebouwen, etc.), wordt ook de volksmuziek geconserveerd. Culturele instellingen die antropologisch en musicologisch onderzoek doen naar de volksmuziek van het eigen land of streken daarin (en/of die van anderen), brengen dikwijls cd's uit met door een etnoloog op locatie opgenomen traditionele muziek. Opdat deze opnames zo authentiek mogelijk klinken, zijn deze zogenaamde veldopnames onbewerkt, waardoor ze vaak vol omgevingsgeluiden zitten (blaffende honden, krekels, vogels, e.d.) en in vergelijking met de doordacht geproduceerde popmuziek in klankkleur nogal vlak zijn. De cd's komen met zeer uitgebreide boekjes vol wetenschappelijke informatie. Opmerkelijk is dat Amerikaanse genres als country, bluegrass, gospel of blues niet als wereldmuziek aangeduid worden maar als eigen genre, terwijl het wel degelijk allemaal traditionele muzieksoorten zijn.

Niet-westerse klassieke muziek betreft het werk van componisten die niet uit westerse landen of streken komen. Ook hier is de precieze geografische grens moeilijk te trekken. Theoretisch duidt men er vaak de muziek mee die gecomponeerd is voor instrumenten die niet de westerse, gelijkzwevende stemming kennen.

Net zoals volksmuzieksoorten zoals country, blues en gospel niet als wereldmuziek worden gekenmerkt, wordt ook bij popmuziek een onduidelijk onderscheid gemaakt. Heavy metal uit Rusland of India is geografisch bekeken wél niet-westerse popmuziek, maar wordt toch niet als wereldmuziek beschouwd. Kenmerk van dat wat wél als niet-westerse pop wordt aangemerkt, is dat de pop elementen dient te bevatten van de volksmuziek uit diens land van herkomst. In de praktijk houdt dit in dat authentieke melodieën opnieuw gearrangeerd zijn, nu voor elektronische en/of elektrische instrumenten, en qua stemming nu die van het westen hanteren. Het is de muziek volgens dit idioom die zich vanaf de jaren tachtig in de belangstelling weet van het westerse poppubliek. Allereerst betrof dat die uit Afrika, later - jaren negentig - die uit Cuba, Zuid-Amerika, Portugal en Oost-Europa.

Binnen de wereldmuziek wordt alle volksmuziek en popmuziek uit Latijns-Amerika aangeduid met de subcategorie latin.